AA Giriş Saati : 05.08.2011 09:13 Güncelleme : 05.08.2011 09:13
İstanbul serbest piyasada günün başlangıcında dolar yükselmeye devam etti. İstanbul serbest piyasada dolar 1,7420, avro 2,4600 liradan güne başladı. Kapalıçarşı'da 1,7360 liradan alınan dolar 1,7420 liradan satılıyor. 2,4530 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 2,4600 lira olarak belirlendi. Serbest piyasada önceki kapanışta doların satış fiyatı 1,7330 lira, avronun satış fiyatı ise 2,4530 lira olmuştu.
Saat 12 de dolar 1,75 liraya kadar çıkarken, borsa endeksi 57k düzeyine geriledi.
Merkez Bankası'ndan yeni kararlar
05.08.2011 - 10:03
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yabancı para zorunlu karşılık oranlarını tüm vadeler için 0,5 puan düşürdü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, bugünden itibaren geçerli olacak yeni oranlar üzerinden hesaplanan zorunlu karşılıklar 19 Ağustos 2011 tarihi itibarıyla tesis edilmeye başlanacak. Böylece mevcut verilere göre piyasaya yaklaşık 930 milyon dolar likidite sağlanacak. Ağırlıklı ortalama zorunlu karşılık oranı da yüzde 11'e gerilemiş olacak.
Merkez Bankası, faiz lobisinin baskısına boyun eğmedi
Ercan Baysal ANKARA - 05.08.2011
Merkez Bankası, enflasyon tehlikesine karşılık faizlerin artırılması gerektiğini ileri süren faiz lobisini ters köşeye yatırdı. Beş yıl sonra olağanüstü toplanan Para Politikası Kurulu, Avrupa'da derinleşen borç krizinin iç talebi yavaşlatmasından endişe ederek politika faizini yüzde 6,25'ten 5,75'e çekti. Sürpriz kararın etkisiyle dolar 1,74 liraya dayanırken Borsa yüzde 3,24 düştü, tahvil faizi ise yüzde 8,5'in altına indi. Dövizdeki tansiyonu düşürmek için bugün döviz satım ihaleleri başlıyor. Ekonomide yavaşlama süreci ve enflasyon tehlikesine karşılık faiz artırımlarının başlaması gerektiğini iddia eden faiz lobisine Merkez Bankası'ndan şok bir karşılık geldi. Beş yıl sonra düzenlediği ara toplantı kararı ile dikkatleri üzerine çeken Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), sürpriz kararlara imza attı. Piyasaların aksine cari açığı risk olarak görmeyen banka yönetimi, elindeki veriler ışığında büyümede yavaşlama tespit etti. Kurul Avrupa'daki sorunlardan ötürü iç talepteki yavaşlama kaygısıyla politika faiz oranını 50 baz puan düşürerek yüzde 6,25'ten 5,75'e çekti. Faiz koridorunu daraltmak amacıyla da gecelik borçlanma faizini piyasa beklentileri doğrultusunda 3,5 puan artıran kurul, gecelik borçlanma faizini yüzde 1,5'ten yüzde 5'e çıkarırken gecelik borç alma ve verme oranları arasındaki makas 7,5 puandan 4 puana geriledi. Karardan döviz ve Borsa olumsuz, faiz ise olumlu etkilendi. Karar öncesi 1,69 seviyesinde bulunan dolar 1,7387 liraya kadar tırmanırken güne 61.841 puana kadar yükselerek başlayan Borsa yüzde 1,5 kayıpla 60.360 puana indi. Tahvil faizi ise yüzde 8,5 seviyesinin altını gördü. Dövizin tansiyonunu düşürecek bir adım atan Merkez Bankası, bugünden başlamak üzere döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlayacak. PPK'nın sürpriz kararlarını değerlendiren uzmanlar, Merkez Bankası'nın büyümenin yavaşlayacağına ilişkin kaygıları olduğu görüşünde birleşiyor. Merkez'in sürprizinin perde arkasında ekonomide aşırı yavaşlama endişesi olduğunu belirten Türkiye Finans Genel Müdür Yardımcısı Ali Güney, Merkez Bankası'nın aldığı kararı elindeki veri setindeki bilgilere dayandırıyor. Global büyüme kaygılarının yanı sıra iç talepte yavaşlamanın olabileceğine ilişkin veriler olabileceğini aktaran Güney, "Merkez, piyasanın aşırı ısındığı ve faizlerin artırılması gerektiğine yönelik beklentilerin aksine bir karar aldı. Demek ki bankanın elindeki veri setindeki bilgiler daha farklı. PPK gecelik faizleri artırarak da kurun üzerindeki baskıyı azalttı. Döviz satım ihalelerine ilişkin açıklaması ile de piyasaları rahatlatmış oldu." değerlendirmesinde bulunuyor. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun ara toplantısı dün Başkan Erdem Başçı başkanlığında yapıldı. En son beş yıl önce ara toplantı kararı alan Kurul, Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorunu ve küresel büyümeyi masaya yatırdı. Kurul politika faizinin düşürülmesi ve faiz koridorunun daraltılmasına yönelik kararlar aldı. Toplantıya ilişkin yapılan açıklamada ise bazı Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorununa ve küresel büyümeye ilişkin endişelerin güçlendiği kaydedildi. Kısa vadeli faizlerde oluşabilecek aşağı yönlü oynaklığı azaltmak amacıyla gecelik borçlanma faizinin artırılarak faiz koridorunun daraltılmasına karar verildiğinin vurgulandığı açıklamada, "Türk Lirası piyasalarındaki likidite yönetiminin etkinliğini artırmak ve Merkez Bankası'nca sağlanan likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasına katkıda bulunmak amacıyla teknik bir düzenleme yapılması uygun görülmüştür. Bunun yanı sıra Kurul, küresel ekonomiye dair giderek artan sorunların yurtiçi iktisadi faaliyet üzerinde durgunluğa yol açma riskini azaltmak amacıyla politika faizinde ölçülü bir indirime gitmiştir." denildi. Büyüme endişeleri ve Avrupa ülkelerinin borç sorunu gölgesinde kritik toplantı yapan MB Para Politikası Kurulu, faizlerin yanı sıra dövize ilişkin de önemli bir karar aldı. Banka bugünden başlamak üzere gerek gördüğü günlerde döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlayacak. En son 2 Nisan 2009'da döviz satım ihalesi yapan bankadan konuya ilişkin yapılan açıklamada, "Önümüzdeki dönemde küresel risk iştahına ilişkin göstergeler yakından izlenmeye devam edilecek, döviz piyasası gelişmelerine bağlı olarak önceden duyurularak ihalelerde değişiklik yapılabilecektir.'' ifadelerine yer verildi. Banka günlük piyasa gelişmeleri doğrultusunda döviz satışı yapma kararı aldığı günlerde, satımı yapılacak tutarı saat 11.00'da ilan edecek. İhaleye döviz ve efektif piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar katılabilecek. Türkiye'de işgünü olmasına rağmen, ABD'de ödeme sistemlerinin tatil olduğu günlerde, yarım işgünlerinde ve ihale saati öncesinde Merkez Bankası'nca dövize doğrudan müdahale edilen günlerde ihale düzenlenmeyecek. Öte yandan döviz arzının döviz talebine kıyasla arttığı dönemlerde döviz alım ihaleleri düzenleyen Merkez Bankası, 25 Temmuz 2011'de ihalelerini durdurmuştu.
TUSKON: Karar, yerinde ve faydalı
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral: Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun bu kararı almasında enflasyon verilerinin yine olumlu çıkması ve enflasyondaki düşme eğiliminin sürmesinin büyük rolü var. Dünyada faiz lobileri Türkiye'de faizin artmasını isterken, bu yönde çalışırken, Merkez Bankası'nın böyle bir karar almasının yerinde ve faydalı olduğunu düşünüyorum. Türkiye'de bütçenin dengelenmesinde, uzun vadede denge sağlanmasının ve enflasyonun kontrol altında tutulmasının aracı olarak görüyoruz. Cari açığın da önlenmesi noktasında faydalı olacağını düşünüyorum. Faizler düşünce dövize talep artıyor. Döviz yükselişte kalınca ihracat cazip hale, ithalat itici hale geliyor. Bu kararın cari açığı azaltması yönünde de önemli bir karar olduğunu düşünüyoruz.
Avrupa ve İngiltere, faizi değiştirmedi
Avrupa Merkez Bankası (ECB), yüzde 1,50 olan gösterge faiz oranını değiştirmedi. ECB, Frankfurt'taki merkezinde dün yaptığı toplantıda, yüzde 1,50 olan gösterge faiz oranında değişikliğe gitmedi. ECB, temmuz ayında düzenlediği toplantıda, artan enflasyonla mücadele için gösterge faiz oranını 25 baz puan (yüzde 0,25) yükselterek yüzde 1,25'ten yüzde 1,50'ye çıkarmıştı. İngiltere Merkez Bankası da gösterge faiz oranını yüzde 0,5'te bıraktı. Banka ayrıca, 200 milyar sterlinlik (330 milyar dolar) varlık satın alma programının büyüklüğünü de sabit tuttu. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet, faiz toplantısının ardından düzenlediği basın toplantısında, finansal zorluklarla karşı karşıya bulunan Euro Bölgesi'ne üye ülkelere yönelik geçen yıl başlatılan tahvil alım programının sürdüğüne dikkati çekerek, "Hiçbir zaman tahvil alım programının durdurulduğunu söylemedim." dedi. Trichet, Euro Bölgesi'nde ekonomik büyümenin yılın ikinci yarısında yavaşlayacağını kaydetti.
Ekonomistler ne dedi?
Merkez Bankası, kötü senaryoya çabuk geçti
EFG İstanbul Menkul Değerler Ekonomisti Haluk Bürümcekçi: Koridor normal ve beklenen bir karar ama politika faizi indirimi biraz erken oldu. Kötü senaryoya biraz çabuk geçti. Cuma günü eğer 'ani duruş' olursa faiz koridorunu sert daraltır ve sınırlı faiz indirimi yaparım demişti ama piyasada henüz bu durum yok. MB aslında bir iki ay sonra beklenebilecek faiz indirimini biraz erken yapmış oldu, devamı konusunda mesaj vermedi.
TL'de oynaklık azalır, değer kazanmaya başlar
Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert: MB'nin politika faizini indirmesi TL açısından ilk aşamada negatif, ancak borç alma faizini de ciddi anlamda yukarı çekmiş olması, bu etkiyi kısmen bertaraf edecek. İlk aşamada yabancı yatırımcılarda kafa karışıklığına neden olacak ve TL değer kaybedecek. Ancak önümüzdeki günlerde TL'deki oynaklığın da azaldığını gördüğümüzde TL'de sınırlı bir değer kazancı göreceğiz.
Faizde yön aşağı
Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç: MB durgunluktan ciddi anlamda çekiniyor. Bu sebepten faiz indirimine gittiğini görüyoruz. Faiz indiriminin TL'de daha da değer kaybına sebep olmaması için O/N'ı yükselttiğini düşünüyoruz. MB'nin Avrupa'daki sorunlardan çok ciddi anlamda tedirgin olduğunu görüyoruz. O/N'da faiz yükselirken, faiz indiriminin gelmesi faizde yönün aşağı olduğuna işaret ediyor.
Bankaları olumlu etkiler
EFG İstanbul Araştırma Müdürü Mete Yüksel: Bu kararın bankalar özelindeki direkt etkisi olumludur. Çünkü bankalarda müthiş miktarda repo fonlaması var. 50 baz puan daha ucuza kendilerini veya zorunlu karşılıklarını fonlayacak olmalarının kârlarına olumlu etkisi vardır. Bankaların yıllık kârları yüzde 2 ile 5 arası artış gösterir. Diğer taraftan değer kaybeden TL, birtakım aktif kalitesi problemlerini beraberinde getirebilir.
ABD ve Avrupa'dan sonra Asya da çöktü
05.08.2011 - 10:02
ABD ve Avrupa borsalarından sonra Asya borsaları da çöktü. Uluslararası borsalardaki bu sert düşüşte Avro Bölgesi'ndeki borç krizinin İtalya ve İspanya'ya yayılacağı endişelerinin yanı sıra ABD ekonomisindeki zayıf büyüme kaygıları etkili oldu.
İMKB'DE DE SERT DÜŞÜŞ
Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatları da 5 dolardan fazla değer kaybıyla 6 ayın en düşük seviyelerine geriledi. Japonya'da Tokyo Borsası'nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 3,72 (359,30 puan) azalarak 9.299,88 puandan kapandı. Böylece Nikkei 225 Endeksi 5 ayın en düşük seviyesinden kapanmış oldu. Asya'da ayrıca Çin'de Şanghay Borsası'nda SE Composite Endeksi yüzde 1,62 ve SE Endeksi yüzde 1,62, Tayland Borsası yüzde 3,15, Hindistan Borsası yüzde 2,63, Avustralya Borsası yüzde 4,13, Singapur Borsası yüzde 3,69, Güney Kore Borsası yüzde 4,03, Endonezya Borsası yüzde 5,14, Hong Kong Borsası yüzde 4,52 ve Tayvan Borsası yüzde 5,58 değer kaybetti.
-AMERİKA VE AVRUPA BORSALARI-
New York Borsası'nda dün Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 4,31 azalarak 11.383,70 puana, Standard & Poor's 500 Endeksi yüzde 4,78 değer kaybederek 1.200,07 puana ve Nasdaq Teknoloji Endeksi yüzde 5,08 düşerek 2.556,39 puana indi. Amerika kıtasında ayrıca Kanada Borsası yüzde 3,40, Brezilya Borsası'nda Bovespa Endeksi yüzde 5,72, Arjantin Borsası'nda Merval Endeksi yüzde 6,01 ve Meksika Borsası'nda IPC Endeksi yüzde 3,37 geriledi. Avrupa'da da dün Londra Borsası'nda FTSE-100 Endeksi yüzde 3,43 değer kaybederek 5.393,14, Frankfurt Borsası'nda Dax Endeksi yüzde 3,40 azalarak 6.414,76 ve Paris Borsası'nda Cac 40 Endeksi yüzde 3,90 düşerek 3.320,35 puandan kapandı. İspanya'da Madrid Borsası'nda IBEX 35 Endeksi yüzde 3,89, İtalya'da Milano Borsası'nda FTSE MIB Endeksi yüzde 5,16, Hollanda'da Amsterdam Borsası'nda AEX Endeksi yüzde 3,17 ve Zürih Borsası da yüzde 3,61 değer kaybıyla günü tamamladı.
-PETROL FİYATI-
Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı 86 dolar ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 107 dolar seviyesinde işlem görüyor. ABD ham petrolünün varil fiyatı Eylül ayı teslimi dün 5,30 dolar (yüzde 5,8) değer kaybıyla 86,63 dolardan günü kapatarak, 18 Şubat'tan bu yana en düşük seviyesine geriledi. ABD ham petrolünün varil fiyatı en son 5 Mayıs'ta yüzde 8,7 oranında düşmüştü. Asya'daki işlemlerde bugün ABD ham petrolünün varil fiyatı Eylül ayı teslimi düne göre 39 sent azalarak 86,24 dolardan satılıyor. Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da dün 5,98 dolar (yüzde 5,3) azalarak 107,25 dolardan kapandı. Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı Eylül ayı teslimi ise bugün düne göre 25 sent artarak 107.50 dolardan işlem görüyor.
